Vragen en antwoorden

Ja en nee;

Ja: Het is effectiever.
Natuurlijke immuniteit veroorzaakt door ziekte resulteert meestal in één natuurlijke infectie, immuniteit door middel van een vaccin komt vaak pas na meerdere doseringen tot stand

Nee: Van een natuurlijke infectie kun je echt ziek worden.
Voor natuurlijke immuniteit moet je eerst ziek worden, terwijl je dit met een vaccin voorkomt. De ernst van deze ziekte kan enorm variëren per persoon en virus (van longontsteking door bijvoorbeeld het influenzavirus tot sterfte door de mazelen, zie Bijlage 1).

Nee;

De mazelen zijn zeer besmettelijk, hierdoor is het bijna niet is te voorkomen dat je besmet wordt met het virus. De reden dat het een kinderziekte genoemd wordt, is dat de meeste mensen het zonder vaccinatie al op jonge leeftijd krijgen. Het is een ziekte die je maar 1 keer in je leven krijgt. Weinig volwassenen zijn nog niet in contact geweest met de mazelen, dus weinig mensen krijgen het nog op volwassen leeftijd. Dat betekent echter niet dat je het als volwassenen niet kan krijgen en er niet ziek van kan worden.

Nee;

Bij een gezond persoon kan een loopneus veroorzaakt worden door het influenzavirus, het Coronavirus, verkoudheidsvirus of RS-virus (RSV). Waar het RS-virus meestal onschuldig is voor volwassenen, kan dit zeer gevaarlijk zijn voor pasgeboren baby’s. Het kan ernstige luchtweginfecties veroorzaken. Het is na malaria de grootste doodsoorzaak bij zuigelingen. Momenteel (2023) wordt er enkel nog een zelftest geadviseerd voor COVID-19.

Kans op een ernstige hersenontsteking waar je uiteindelijk aan overlijdt;

Het mazelenvirus kan jaren na infectie opnieuw ziekte veroorzaken. De ziekte die da optreedt wordt Subacute scleroserende panencefalitis (SSPE) genoemd. Deze zeldzame chronische en progressieve aandoening begint gemiddeld 6-15 jaar na primaire infectie. De infectie tast de hersenen aan en symptomen beginnen bij gedragsverandering en leerstoornissen, maar resulteren uiteindelijk in afsterven van de hersenen (hersendood). Vaccineren tegen de mazelen kan dit voorkomen.

Noodzaak;

De noodzaak voor een vaccin is nog nooit zo hoog geweest, de hele wereld had zo snel mogelijk een vaccin nodig om het normale leven weer op te kunnen pakken. Dit heeft voor een pakket van unieke situaties gezorgd:

• Er was direct geld beschikbaar: Onderzoek wordt grotendeels betaald uit subsidies. Het schrijven van een aanvraag, beoordelen en toekennen van een aanvraag en werven van kandidaten om het uit te voeren kost allemaal tijd. In dit geval hebben overheden veel geld in het onderzoek gestoken, waardoor er geen tijd verloren ging door aanvraag hiervan.
• Iedereen deed tegelijk onderzoek: Normaal gesproken wordt onderzoek naar eenzelfde onderwerp niet veel tegelijk gedaan. Nieuwe onderzoeken worden vaak pas gestart als een andere is afgerond. Veel onderzoekers lieten alles uit handen vallen en hebben zich gericht op COVID-19 onderzoek en werkten op globaal niveau samen. Doordat er meer tegelijkertijd werd gedaan en meer werd samengewerkt was het resultaat veel sneller bereikt.
• Bedrijven zetten in op meerdere kandidaten: Standaardprocedure van geneesmiddelenontwikkeling, ontwikkelt een bedrijf een kandidaat en wanneer dat niet slaagt, gaat het door naar de volgende. Bij de ontwikkeling van het COVID-19 vaccin werkten bedrijven tegelijkertijd aan een aantal kandidaten wat de kans op mislukking verminderde.
• Er was al onderzoek gedaan: Er zijn al eerder andere coronavirussen uitgebroken die een epidemie veroorzaakte (SARS-CoV-1 in 2002 en MERS-CoV in 2012. Hierdoor werd al onderzoek gedaan naar een vaccin tegen het coronavirus sinds 2004. De kennis uit dit onderzoek kon worden gebruikt en de ontwikkeling van deze vaccins kon worden versneld. Niet voor alle vaccins tegen SARS-CoV-2 begon ontwikkeling pas in 2020.

Nee, dat is een misverstand;

Eind jaren 90 van de vorige eeuw werd dit verband gesuggereerd door een arts, maar hij bleek gefraudeerd te hebben in zijn publicatie. Hij is hiervoor veroordeeld en uit zijn beroep gezet. Intussen is door talloze onderzoekers aangetoond dat er geen enkel verband is tussen vaccinaties en autisme.

Nee, niet al deze stoffen zitten erin en alle hulpstoffen die er wel inzitten zijn ongevaarlijk;

• Kwik: er kan een onschadelijke vorm van kwik in een vaccin zitten
  Methylkwik is zeer gevaarlijk, maar dit zit niet in vaccins. Vaccins kunnen thiomersal bevatten als conserveermiddel. Dit kan in het lichaam als ethylkwik vrij kan komen. Dit verdwijnt echter veel sneller uit het lichaam (7 dagen) dan methylkwik (50 dagen), waardoor opstapeling zeer onwaarschijnlijk is. Bovendien is de concentratie extreem laag.
• Antivries: Dit zit niet in vaccins;
  Antivries is ethyleenglycol, in vaccins zit hele lage concentraties fenoxyethanol. Dit is een andere stof die wordt verward met antivries. Het kan in hele lage concentraties als conserveringsmiddel in vaccins gebruikt worden. De stof kan enige irritatie van de huid veroorzaken (eczeem, jeuk), maar ernstige bijwerkingen zijn zeer onwaarschijnlijk.
• Schadelijke chemicaliën: er worden geen schadelijke hoeveelheden gebruikt in vaccins
  Mogelijke vacciningrediënten zoals formaldehyde worden soms als schadelijke chemicaliën beschreven. Formaldehyde is een lichaamseigen stof die ook in o.a. groente en fruit voorkomen. Een vaccin kan lege concentraties formaldehyde bevatten. Formaldehyde kan bij langdurige blootstelling aan hoge concentraties in de lucht schadelijk zijn. Dit is ten eerste een andere vorm van formaldehyde en ten tweede zijn de concentraties in een vaccin lager dan je lichaam zelf aanmaakt.

Omdat elke ziekte een ander vaccin vereist;

Een vaccin zorgt ervoor dat voor een bepaalde ziekteverwekker antistoffen worden gemaakt. Die antistoffen en afweercellen zijn voor iedere bacterie, virus of schimmel weer anders, dus werkt een vaccin alleen tegen die speciale ziekte.

Nee;

Het lichaam komt elke dag verschillende antigenen tegen waartegen antistoffen worden gemaakt. Het lichaam is dit gewend en je kan dus rustig meerdere vaccins combineren in 1 injectie.

Dat verschilt per vaccin;

De meeste geïnactiveerde vaccins kunnen gelijktijdig worden toegediend. Tussen sommige levend verzwakte vaccins dient soms een periode van 1 maand te zitten.

Nee;

Je DNA zit in de kern van je cel die moeilijk te doordringen is. De ingrediënten uit een vaccin kunnen niet bij je DNA komen en het dus ook niet aanpassen. Bovendien zitten er geen ingrediënten in vaccins waarmee je DNA zou kunnen veranderen.

Ja;

Medicijnen mogen pas op mensen getest worden als deze veilig zijn gebleken in dieren. Hierna mogen de strenge klinische studies beginnen om te testen of het ook veilig is voor mensen.

Nee;

De vaccins in het Rijks-Vaccinatie-Programma worden centraal ingekocht en daarbij wordt een keuze gemaakt op basis van diverse criteria, zoals werkzaamheid, bijwerkingen en prijs. Soms is er überhaupt maar 1 merk op de markt. Als er meerdere merken beschikbaar zijn kan hier wel een recept tegen betaling voor worden voorgeschreven.

Dat hangt van de ziekte af;

Bij sommige ziektes heb je levenslange immuniteit, bij sommige een beperkte periode. In het laatste geval is kan een vaccinatie dus alsnog nodig zijn.

Ja;

Vaccinaties kunnen tijdens de hele zwangerschap gegeven worden. Er zijn geen aanwijzingen dat vaccinatie in de eerste 12 weken leidt tot complicaties.

Over het algemeen niet;

De meeste vaccinaties kunnen alleen per injectie worden toegediend. Er bestaat voor een enkel vaccin (bijvoorbeeld het levend influenza vaccin) een neusspray.

Anders kan je kind alsnog kinkhoest krijgen;

Kinkhoest kan bij jonge kinderen tot hersenschade leiden, de vaccins werken echter maar kort waardoor een booster nodig is. Ook natuurlijke immuniteit van kinkhoest is tijdelijk.

Om het risico dat zwangere vrouwen geïnfecteerd raken door de kinderen te verminderen;

Rodehond kan leiden tot miskramen bij zwangere vrouwen en het kan hersenschade, gehoorschade en gezichtsverlies veroorzaken bij ongeboren baby’s. Het vaccineren van zowel jongen als meisjes reduceert het risico van besmetting bij zwangere vrouwen.

Om last van prikken te minimaliseren;

Kinderen hebben veel vaccinaties nodig. Door vaccins als cocktail aan te bieden, scheelt dat een heleboel prikken en vermindert dus serieus de overlast hiervan.

De griep is niet verdwenen en een volgende vorm is waarschijnlijk gevaarlijker dan voorheen;

Het aantal griepgevallen tijdens de winter van 2020/2021 was veel lager dan normaal. Dit kwam o.a. door verbeterde handhygiëne, het bewaren van afstand, het dragen van maskers, minder reizen en kinderen die thuis werden gehouden. Dit betekent echter niet dat de griep was verdwenen. Doordat er minder griep heerste, is het lastiger om te bepalen tegen welke vormen van griep we moeten vaccineren. Het is echter nog steeds de moeite waard om deze vaccinatie te halen, omdat griepvaccins tegen sommige vormen van griep, alsnog de zwaarte van andere kan verminderen.

Om anderen en jezelf te beschermen;

Je krijgt geen griep door het vaccin, maar bijwerkingen van het vaccin. Een griepvaccinatie stimuleert het immuunsysteem. Als er een stevige immuunreactie optreedt, kunnen daar ook stoffen bij vrijkomen, die wat symptomen kunnen veroorzaken. Die symptomen (bijvoorbeeld hoofdpijn, koorts) kunnen lijken op ziek zijn, maar is dat niet. Er is immers geen sprake van een levend virusinfectie, maar van een “fake infectie”, waarop het immuunsysteem stevig kan reageren. Zulk soort symptomen verdwijnen bijna altijd vanzelf na 1-2 dagen, wat heel anders is bij een echte virale griep infectie.

Ja, als je onder een risicogroep valt;

Jonge en gezonde mensen zullen niet sterven aan de griep. Ouderen en mensen met onderliggende medische aandoeningen zijn veel kwetsbaarder en lopen risico’s op complicaties van de griep. Deze kunnen ook leiden tot de dood.

Ja;

Het griepvirus muteert continue. De WHO volgt deze mutaties in de hele wereld en geeft op grond van de meest recente stand van zaken een aanbeveling voor de samenstelling van het vaccin. Bijna elk jaar wisselt de aanbevolen vaccinsamenstelling. Omdat het vaccin het beste werkt als het vaccin de meest gelijkende virus eiwitten bevat dan die in de wereld circuleren, is een jaarlijkse vaccinatie aanbevolen. Bovendien kan het niveau van beschermende antilichamen van de vorige vaccinatie afgenomen zijn, waardoor een jaarlijkse booster dit weer op goed beschermend niveau kan brengen.

Dit is afhankelijk van de ziekte;

Vaccineren doe je echter niet altijd alleen voor je eigen immuniteit (Zie hoofdstuk 5).

Voor COVID-19 is daarnaast ook bewezen dat de beste weerstand tegen deze ziekte ontstaat door de combinatie van natuurlijke- en vaccin geïnduceerde immuniteit.

Omdat zij kwetsbaarder zijn;

Virale infecties vormen een extra risico voor ouderen (die ook vaak onderliggende medische aandoeningen hebben). Er zijn nu een aantal vaccins beschikbaar die veel voorkomende infecties (griep, pneumokokken, RSV, herpes zoster) kunnen voorkomen of de ziektelast en risico’s ervan kunnen verminderen.

Dan werkt het vaccin optimaal;

Het immuunsysteem werkt beter als we weerbaar zijn. Een betere afweer zorgt voor betere immuniteit. Bovendien kan het in sommige gevallen gevaarlijk zijn om te vaccineren terwijl iemand een al andere infectie heeft. Het immuunsysteem is dan actief om die infectie te bestrijden. Wanneer het immuunsysteem daar bovenop nog een extra gestimuleerd wordt d.m.v. een vaccinatie, zou er een “overreactie” van het systeem kunnen ontstaan. Dit zou nadelige gevolgen kunnen hebben. De arts kan een afgewogen beslissing nemen in individuele gevallen om dit laatste risico af te zetten tegen het risico van de te bestrijden infectie.

Nee;

Extra testen kunnen nooit kwaad, maar de kosten moeten wel opwegen tegen het risico op die infecties. Vooralsnog zijn er geen aanwijzingen die een dergelijk advies zouden rechtvaardigen.

Ja;

Deze respiratoire infecties worden via contact en lucht verspreid. Voor kwetsbare mensen is het van belang om het risico op een infectie zoveel mogelijk te vermijden. Natuurlijk kan iemand in het gewone leven altijd een infectie opdoen, maar het risico hierop kan aanmerkelijk verminderd worden, als de “closed contacts” (gezinsleden, familieleden maar ook zorgverleners) gevaccineerd zijn en daarmee de kans op het doorgeven van een infectie verkleind wordt.