Het coronavirus is de laatste tijd continu in het nieuws en de eerste besmetting in Nederland is inmiddels een feit. Maar wat is het precies en hoe gevaarlijk is het? In dit artikel leggen we uit waar het virus vandaan komt, hoe het zich verspreidt, wat de symptomen zijn en hoe groot het risico is dat je besmet raakt.
Waar komt het coronavirus vandaan?
Het coronavirus duikt eind 2019 voor het eerst op in de Chinese stad Wuhan. Het virus werd van dier op mens verspreidt op een markt waar levende dieren ter plekke geslacht werden. Welk dier het overgedragen heeft op mensen is niet bekend, maar het virus is hoogstwaarschijnlijk afkomstig van vleermuizen.
Hoeveel mensen zijn al besmet met het coronavirus?
Inmiddels zijn ruim 80.000 mensen besmet geraakt met het coronavirus. Veruit de meeste gevallen bevinden zich binnen China, maar het virus is ook in veel andere landen opgedoken doordat mensen vanuit Wuhan naar deze landen reisden. Zo verspreidde het virus zich ook naar onder meer Australië, de Verenigde Staten, Japan, en ook veel Europese landen. Er zijn gevallen bevestigd in Spanje, Frankrijk, Groot-Brittannië, Finland, Zweden, Duitsland, Kroatië, België, Oostenrijk, Zwitserland en Italië.
Er zijn op moment van schrijven enkele besmettingen in Nederland bekend. Zo is in Tilburg een man opgenomen in het ziekenhuis en is bevestigd dat hij het coronavirus bij zich draagt. Hij was op zakenreis geweest in Noord-Italië, waar al honderden mensen besmet zijn geraakt. In Amsterdam is een vrouw positief getest op het virus. Ook zij was recentelijk in Noord-Italië geweest.
Bekijk hier de meest recente cijfers van het coronavirus.
Wat voor virus is het coronavirus?
Het coronavirus veroorzaakt griepachtige verschijnselen en kan in ernstige gevallen leiden tot een dodelijke longontsteking. Het virus kan leiden tot een ziekte die officieel COVID-19 wordt genoemd. Er zijn meerdere varianten van het coronavirus, die verschillende ziekten veroorzaken. Een andere bekende ziekte die door een coronavirus veroorzaakt werd is SARS, dat tussen 2002 en 2003 wereldwijd voor ruim achtduizend besmettingen zorgde. Ook het wat minder bekende MERS is een coronavirus.
Hoeveel mensen overlijden er aan het coronavirus?
Aan SARS en MERS overleden respectievelijk bijna 800 en ruim 600 mensen. Dat is flink minder dan het aantal mensen dat op moment van schrijven aan COVID-19 is overleden. Het aantal sterfgevallen ligt op ruim 2800, waarvan het grootste gedeelte in China. In Italië zijn er 12 mensen aan overleden, in Frankrijk twee.
De mensen die zijn overleden waren met name ouderen die al een zwakkere gezondheid hadden. Slechts 2 procent van alle besmette mensen is jonger dan 20 en nog niemand in deze leeftijdsgroep is overleden aan het virus. Het sterftepercentage zou op basis van de gegevens die nu bekend zijn op 2,3 procent liggen. In de leeftijdsgroep 80 jaar en ouder is dat 14,8 procent, in de leeftijdsgroep 70 tot en met 79 ligt het op 8 procent. Bij kritieke gevallen is het 49 procent. Deze percentages zijn echter op basis van gedeeltelijk gegevens en nemen niet de gevallen mee waarbij iemand wel besmet is maar dat door geen enkele officiële instantie getest of gecommuniceerd is.
Op deze website kun je precies zien hoeveel mensen besmet zijn, waar dat is en hoeveel mensen eraan zijn overleden per land. Ook staat daar hoeveel mensen er inmiddels zijn genezen van de ziekte. Dat zijn er al meer dan 33.000.
Hoe verspreidt het virus zich?
Het coronavirus is zoönotisch. Dat wil zeggen dat dieren mensen met het virus kunnen besmetten. Het virus is ook van mens op mens overdraagbaar en besmettelijker dan bijvoorbeeld de griep. Een patiënt die besmet is met het coronavirus verspreidt dit gemiddeld naar 2 tot 3,11 personen. Bij het influenzavirus is dat 1,3 personen.
Besmetting kan gebeuren via lichamelijk contact, zoals iemand een hand geven, of via de druppeltjes die meekomen als je hoest of niest. Mensen die het virus hebben opgelopen zijn al tijdens de incubatietijd besmettelijk. Ze kunnen dus al andere mensen besmetten met het coronavirus als ze zelf nog geen ziekteverschijnselen hebben. De incubatietijd van het virus wordt geschat op vijf dagen tot maximaal twee weken.
Wat zijn de symptomen van het coronavirus?
Het coronavirus brengt griepachtige verschijnselen met zich mee, zoals hoesten, kortademigheid en koorts. In ernstige gevallen kan het leiden tot een longontsteking en nierfalen, wat een dodelijke afloop kan hebben. Artsen in Nederland kijken naar de volgende signalen: je moet minimaal koorts van 38 graden of hoger hebben en veel hoesten of kortademig zijn.
Ook moeten de klachten binnen 14 dagen zijn ontstaan nadat je uit een regio bent teruggekomen waar het coronavirus wijdverspreid is. Of je moet de afgelopen 14 dagen contact hebben gehad met iemand waarvan bekend is dat hij of zij besmet is met het coronavirus. De regio’s waar het coronavirus wijdverspreid is zijn China, Singapore, Zuid-Korea, Iran en een aantal gemeenten in Italië. Op de website van het RIVM staat meer informatie.
Hoe groot is het risico dat het coronavirus zich verder verspreidt in Nederland?
Nu het coronavirus ook in Nederland is opgedoken, krijgt het voorkomen van nieuwe besmettingen de hoogste prioriteit. Daarom worden de besmette mensen in quarantaine geplaatst en worden alle mensen waarmee zij de weken ervoor contact hebben gehad opgespoord en gemonitord om te kijken of zij ook klachten ontwikkelen. COVID-19 is eerder al opgeschaald naar een A-ziekte. Bij dit soort ziektes hebben mensen in de zorg een meldingsplicht als ze vermoeden dat iemand besmet is. Ook kunnen besmette mensen gedwongen in isolatie geplaatst worden. Er zijn de afgelopen tijd al meer dan zestig personen getest op het virus, maar op de man in het Tilburgse ziekenhuis na bleken zij het allemaal niet te hebben.
Wat kan ik doen om infectie met het coronavirus te voorkomen?
Momenteel komt het coronavirus nog niet vaak voor in Nederland, dus de kans dat je het oploopt of hebt opgelopen is erg klein. Uit voorzorg kun je het beste niet reizen naar regio’s waar het virus wijdverspreid is, zoals China en Noord-Italië. Verder is het verstandig om net als tegen de griep je handen goed en vaak te wassen en in je elleboog te niezen/hoesten in plaats van in je hand. Het dragen van een mondkapje heeft weinig zin.
Waarom is het coronavirus zo vaak in het nieuws?
Hoewel er jaarlijks veel meer mensen doodgaan aan het influenzavirus, oftewel de ‘gewone’ griep, is er momenteel veel meer aandacht voor het coronavirus. Dat komt doordat er nog veel zaken niet bekend zijn over het virus, zoals welk percentage van de besmette mensen overlijdt aan de ziekte die het coronavirus veroorzaakt. Er is namelijk wel bekend hoeveel mensen zijn overleden aan het virus, maar het is niet duidelijk hoeveel mensen er daadwerkelijk besmet zijn. Niet iedereen die ziek geworden is gaat ook naar de dokter, dus het aantal besmettingen kan veel hoger zijn dan de aantallen die nu worden genoemd.
Die onduidelijkheid zorgt voor paniek, maar bijvoorbeeld ook voor extra voorzorgsmaatregelen om verdere besmetting te voorkomen. Grote evenementen waar veel mensen op afkomen worden afgelast, er geldt een negatief reisadvies voor landen waar sprake is van veel besmettingen en in China blijft een groot deel van de bevolking noodgedwongen al weken zoveel mogelijk binnen.
Er wordt momenteel hard gewerkt aan een vaccin tegen het coronavirus. Dat is er momenteel nog niet. Wel zijn Australische wetenschappers er al in geslaagd om het virus na te maken in een laboratorium.