Ted van Essen, voormalig huisarts en voorzitter Nederlandse Immunisatie Stichting
‘De overheid, zorgverleners en zorgorganisaties moeten samenwerken om vaccinaties beter te organiseren en toegankelijker te maken. Het is belangrijk dat er snel concrete stappen worden gezet, zodat Nederland voorbereid is op toekomstige gezondheidsuitdagingen.
Vaccinatieprogramma’s voor kinderen zijn goed geregeld, maar voor volwassenen lopen we achter. Dit is een gemiste kans. Ook zij profiteren van bescherming tegen ziekten zoals kinkhoest, griep en pneumokokken.
We moeten vaker en breder vaccineren, vooral bij volwassenen. Dat gebeurt nog onvoldoende. Een uitspraak van voormalig minister van Volksgezondheid, Edith Schippers blijft me bij: ‘We hebben goede vaccins die nauwelijks worden gebruikt.’ Helaas is dat nog steeds zo.
Gezondheidsvoordelen
Uit onderzoek in Groot-Brittannië blijkt dat elke euro geïnvesteerd in vaccinatieprogramma’s voor volwassenen 19 keer wordt terugverdiend in gezondheidsvoordelen. Toch zie je dit niet terug in de begroting van het ministerie van Volksgezondheid.
De vaccinatiegraad onder kinderen is hoog, maar bij volwassenen lager. Voor griep is hij de afgelopen jaren met een derde gedaald, vooral onder mensen jonger dan 60 jaar die tot risicogroepen behoren.
Vaccineren van risicogroepen is essentieel vanwege het risico op complicaties. De kans op een hartaanval is in de weken na griep zes keer groter.
De overheid doet onvoldoende om vaccinatieprogramma’s te ondersteunen, ondanks brieven aan de Tweede Kamer en rapporten van verschillende organisaties.
Werk aan de winkel
Een ander knelpunt is onduidelijkheid en bureaucratie rondom vaccinaties. Mensen weten niet waar ze terecht kunnen voor vaccinaties of wat de kosten zijn. Er zijn plannen om vaccinaties regionaal te organiseren via de GGD, maar dat verloopt moeizaam.
Zorgverleners spelen een belangrijke rol in de vaccinatiebereidheid van patiënten, maar er is ruimte voor verbetering. Vaak erkennen ze het belang van vaccinatie, maar bespreken ze het lang niet altijd met hun patiënten.
Er is werk aan de winkel om de vaccinatiebereidheid te verhogen. Als stichting hebben we verschillende initiatieven en plannen om dit te verbeteren, zoals enquêtes onder zorgverleners, een podcast, webinars, een hackathon en een whitepaper voor beleidsmakers.
We denken ook aan nieuwe manieren om vaccinaties toegankelijker te maken, bijvoorbeeld door ze te combineren met afspraken voor mensen met chronische aandoeningen. En laten we zorgen dat zorgverleners patiënten niet alleen beter informeren over vaccinaties, maar ook zelf het goede voorbeeld geven door zich te laten vaccineren.’